انسان علاوه بر جنبه مادی و جسمی، دارای جنبه معنوی و روحی هم هست و هر یک از آن ها در رسیدن به کمال مهم هستند و به برنامه های خاصی احتیاج دارند.
یکی از برنامه هایی که جنبه معنوی دارد، تقوا و پرهیزگاری است . اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوی ارتقاء دهد و به کمال برسد باید خود را سرگرم لذت های جسمی و شهوات بدنی نکند و به عبارتی زندگی مادی را هدف خودش نداند .
انسان با روش ها و برنامه ی قرآنی و مسنون می تواند در مسیر تقوا و خودسازی حرکت کند و به کمال برسد اما یکی از بهترین، مؤثرترین و عمومی ترین راهی که انسان را در رسیدن به تقوا و خودسازی می تواند کمک کند، روزه است.
(به ادامه مطلب بروید)
روزه در سال دوم هجری بر مسلمانان فرض شد.
لازم به ذکر است: رسول الله قبل از فرض شدن روزه، ایشان از هر ماه سه روز را روزه می گرفتند و حتی امت های قبلی هم روزه می گرفتند اما در شریعت آنها کیفیت و روش روزه داری با شریعت اسلام متفاوت بود.
روزه چیست؟
روزه یکی از شعائر اسلام است که فرد از اذان صبح تا اذان مغرب از خوردن، آشامیدن و شهوت جنسی و سایر مبطلات روزه، خودداری و پرهیز می کند.
رمضان و روزه
همان طور که می دانید گرفتن روزه در ماه مبارک رمضان بر افراد مکلف فرض است اما شاید سوالی پیش آید که چرا در ماه رمضان باید روزه گرفت؟
در پاسخ باید بگویم: علت این که ماه رمضان برای روزه گرفتن انتخاب شده این است که این ماه بر سایر ماه ها برتری دارد زیرا در این ماه قرآن کتاب هدایت و راهنمای بشر نازل شده است.
الله متعال می فرماید: «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ...» (بقره/185): (ماه رمضان ماهی است که قرآن در آن نازل شده است تا مردم را راهنمائی کند و نشانه ها و آیات روشنی از ارشاد باشد و (میان حق و باطل در همه زمان ها) جدائی بیندازد. پس هر کس از شما این ماه را دریابد باید که آن را روزه بگیرد).
همچنین در ماه رمضان شب قدر قرار گرفته است که این شب بهترین شب سال است و برکات و فضایل بی شماری در این شب وجود دارد.
الله متعال می فرماید: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ. وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ. لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ. تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ. سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» (سوره قدر): (ما قرآن را در شب با ارزش «لیلةالقدر» نازل کردیم. تو چه می دانی شب قدر کدام است (و چه اندازه عظیم است ؟) شب قدر شبی است که از هزار ماه بهتر است. فرشتگان و جبرئیل در آن شب با اجازه پروردگارشان، پیاپی (به کره زمین و به سوی پرستشگران و عبادت کنندگان شب زنده دار) می آیند برای هرگونه کاری (که الله سبحان به آن دستور داده باشد). آن شب، شب سلامت و رحمت (و درود فرشتگان بر مؤمنان شب زنده دار) است تا طلوع صبح ).
فضایل رمضان
ماه رمضان سراسر خیر و برکت است و احادیث زیادی در فضایل این ماه روایت شده است و در این ماه درهای بهشت باز و دروازه های جهنم بسته می شود و همچنین شیاطین به زنجیر بسته می شوند به همین جهت کسی که قدر و جایگاه این ماه را بداند و در این ماه به عبادت پروردگار مشغول شود گناهان گذشته اش مورد عفو و بخشش قرار می گیرد.
رسول الله صلی الله علیه و سلم می فرماید: «إِذَا جَاءَ رَمَضَانُ فُتِحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ»: (با آمدن رمضان درهای بهشت گشوده می شود). (متفق علیه)
و در روایت دیگر آمده است: «إِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَمَضَانَ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ جَهَنَّمَ وَسُلْسِلَتِ الشَّیَاطِینُ»: (وقتی ماه رمضان از راه می رسد، درهای آسمان گشوده می شوند و درهای جهنم بسته می گردد و شیاطین به زنجیر کشیده می شوند). (صحیح بخارى/ ش:1899)
و در حدیث دیگر می فرماید: «مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»: (هر کس ماه رمضان را از روی ایمان و برای حصول اجر و پاداش، روزه بگیرد، گناهان گذشته اش آمرزیده می شوند). (متفق علیه)
و در حدیث دیگر می فرماید: «مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»: (هر کس ماه مبارک رمضان را از روی ایمان و برای حصوب اجر و پاداش در عبادت بگذارند تمام گناهان گذشته اش مورد عفو قرار خواهند گرفت). (متفق علیه)
فلسفه گرفتن روزه
متاسفانه در عصر ما هرکس برای این که بخواهد کاری را انجام دهد ابتدا به دنبال فلسفه و حکمت آن کار می رود در حالی که بنده ی مومن و تسلیم شده ی اوامر و نواهی الهی به دنبال فلسفه و منطق نیست بلکه هرآنچه که خدای او و پیامبرش به او دستور داده باشد عمل می کند و از چیزی که نهی کرده باشند دوری و آن را ترک می کنند لذا تنها دلیل گرفتن روزه برای یک فرد مسلمان و مومن این است که پروردگار و محبوب او به گرفتن روزه دستور داده و فرموده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» (بقره/183): (ای کسانی که ایمان آورده اید! بر شما روزه واجب شده است همان طوری که بر افرادی پیش از شما بوده اند واجب بوده است تا باشد که پرهیزگار شوید).
بنابراین فلسفه و علت گرفتن روزه از نگاه قرآن این است که فرد روزه گیرنده به تقوا و پرهیزگاری برسد.
اما از آنجایی که مخاطبین و خوانندگان مطالب بنده متفاوت هستند و شاید برخی از آنها به دنبال فلسفه های دیگر گرفتن روزه باشند و از آنجایی که کارهای خداوند بی حکمت نیست، به همین منظور تصمیم گرفتم بخشی از این بحث را به این موضوع اختصاص دهم.
در مورد روزه و فواید و فلسفه ی آن کتاب و مقالات زیادی نوشته شده است اما بنده فواید و فلسفه ی گرفتن روزه را در دوبخش "اثر اجتماعی" و "اثر بهداشتی و درمانی" خلاصه می کنم:
*اثر اجتماعی: گرفتن روزه سبب می شود که
در میان افراد جامعه برابری و مساوات شکل گیرد. به این صورت که با
گرفتن روزه افراد ثروت مند وضع گرسنگان و محرومان جامعه را به طور واقعی احساس و
درک می کنند و این باعث می شود که به آنها فکر کنند و به آنها کمک کنند.
*اثر بهداشتی و درمانی: عامل بسیاری از بیماری ها، درد و مرض ها زیاده
روی در خوردن غذاهای مختلف است. چون مواد اضافی که جذب بدن نمی شوند به صورت چربی
های مزاحم در نقاط مختلف بدن یا به صورت چربی و قند اضافی در خون باقی می ماند.
این مواد جذب نشده در پرورش انواع میکروب های بسیار موثر است.
به همین منظور برای مبارزه با این بیماری ها و نابود کردن این مواد سمی بهترین راه گرفتن روزه است و بسیاری از دانشمندان غیر مسلمانی چون: دکتر الکسیس کارل، دکتر ژان فروموزان، دکتر تومانیانس، دکتر گوئل پا، دکتر آلکسى سوفورین و.. در مورد روزه و فواید آن کتاب و مقاله نوشته اند و نقش روزه در سلامتی بدن انسان را بیان کردند و بیمارى هایى را که این دانشمندان توانسته اند به وسیله روزه معالجه کنند به قرار ذیل است:
نوراستنى، التهاب معده، التهاب حنجره، سفلیس، سل، درد چشم، زکام مزمن، درد مزمن سینه، نفخ و ورم ریه ها، بیمارى هاى عصبى، لرزش اندام، استسقا، فلج، کم خونى، اضطراب روحى، ضعف عمومى بدن، بیمارى کبد و تضعیف غده هاى سرطانى و ترک اعتیاد.
سخن پایانی
رمضان ماهی پر از خیر و برکت است که در این ماه مسلمانان بنابر سفارش الله متعال این ماه را روزه می گیرند و به عبادت خالق و محبوب خویش می پردازند. گرفتن روزه علاوه براین که سبب خودسازی، مبارزه با نفس و تقوا می شود باعث می شود که بسیاری از بیماری ها و دردها از بین رفته و جسم انسان شاداب گردد. به این ترتیب روزه هم از جنبه ی معنوی و روحی و هم از جنبه ی مادی و جسمی حائز اهمیت است.
از خداوند سبحان مسئلت دارم که به ما توفیق گرفتن روزه و انجام عبادت او را در این ماه عزیز بدهد و إن شاء الله که از رستگاران قرار گیریم.
با سلام مطالب خیلی عالی در سایت قرار می دهید
علیک سلام. خیلی ممنون