آیا اختلاف رحمت است؟

  بسیاری از علما و مبلغان دین بر این باورند که اختلاف مسلمانان و علما رحمت است و برای این سخن خود به این روایت استناد می کنند که رسول الله فرموده است: «اختلاف أمتی رحمة»: ( اختلاف امت من رحمت است).
به همین جهت تصمیم گرفتم تحقیقی روی این روایت انجام دهم و مطالبی در این خصوص بنویسم. امید است که مفید واقع گردد.
این حدیث از دو جهت مردود است:

(به دامه مطلب بروید)

اول: این حدیث نه تنها صحیح نیست بلکه این حدیث اصلی ندارد:

امام سخاوی در مورد این حدیث می گوید: (بعضی از علما این حدیث را با سند ضعیف جدا و بعضی هم به صورت مرسل و با سند ضعیف روایت کرده اند). (المقاصد الحسنة/ص 26)
ابن بدیع شیبانی در مورد این حدیث می گوید: (بسیاری از ائمه معتقدند که این حدیث اصلی ندارد). (تمیز الطیب من الخبیث)
امام سبکی می گوید: (این حدیث بین محدثین معروف نیست، نه تنها سند صحیحی ندارد بلکه سند ضعیف و موضوع هم ندارد و من گمان می کنم که این حدیث اصلی ندارد واین را شخصی گفته «اختلاف أمتی رحمة» و بعضی از مردم هم فکر کردند که این حدیث و کلام نبی است. (تفسیر آلوسی/ ج4 / ص24)
مناوی از قول حافظ عراقی می گوید: (سند این حدیث ضعیف است). (فیض القدیر شرح الجامع الصغیر/ ج1 / ص212)
محمد ناصر الدین آلبانی می گوید: (این حدیث اصلی ندارد) و از ابن حزم نقل کرده است: (این حدیث باطل و دروغ است). (الضعیفة/ص76]
پس با توجه به نظرات محدثین این حدیث صحیح نیست و ضعیف جدا است و این جور احادیث صلاحیت این را ندارند که به آنها استناد شود.
این حدیث با آیات قرآن و احادیث که ما را از اختلاف نهی کرده است در تضاد است. چطور می شود الله متعال ما را از اختلاف نهی می کند و از طرفی رسولش ما را به اختلاف تشویق و آن را رحمت بداند؟
دوم: خداوند ما را به وحدت و یکی شدن دستور داده است و ما را از پراکنده شدن و اختلاف و جداشدن نهی کرده است و در قرآن این چنین می فرماید: «وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ» (آل عمران/103): (به ریسمان الله چنگ زنید و پراکنده نشوید).
و در آیه ی 105 همین سوره این چنین می فرماید: «وَلاَ تَکُونُواْ کَالَّذِینَ تَفَرَّقُواْ وَاخْتَلَفُواْ مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمُ الْبَیِّنَاتُ »: (مانند کسانی نباشید که بعد از آمدن دلائل پراکنده شدند و اختلاف کردند).
در احادیث هم روایات زیادی در مورد نهی از اختلاف آمده است که به دو مورد آن اشاره می کنیم:
امام بخاری در صحیح خودش از رسول اکرم این چنین روایت می کند: «...ولا تختلفوا فإن من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا»: (اختلاف نکنید چرا که کسانی قبل از شما اختلاف کردند و هلاک شدند). (صحیح بخاری/ ش:3476)
ترمذی روایت می کند که رسول الله فرمودند: «و یدالله علی الجماعة ومن شذ شذ إلی النار»: (دست الله با جماعت است و کسی که از جماعت (حق) جدا شود به سوی دوزخ جدا شده است). (سنن ترمذی/ ش:2167)
خلاصه: پیام این آیات و احادیث یک چیز است: اتحاد و پرهیز از تفرقه و اختلاف. به این ترتیب اختلاف نمی تواند رحمت باشد.
خدایا! اتحاد و همبستگی را بار دیگر به امت اسلام بازگرداند و جوامع اسلامی را از اختلاف و تفرقه نجات بده